Biblia
nr 6 (72) CZERWIEC 2013

Ludzkie ojcostwo jest odbiciem ojcostwa Boga. Obowiązkiem ojca jest nie tylko wyżywienie i wychowanie dziecka, ale przede wszystkim wprowadzenie go w życie wiary.

ks. dr hab. Roman Bogusław Sieroń

Opowieść o Bogu który jest Ojcem

Najczęściej po pierwszym wypowiedzianym słowie „ma-ma” dziecko jeszcze nieporadnie wymawia słowo „ta-ta”. Każdy z nas, urodzonych, ma swojego ojca. To, kim on jest, oraz relacje z nim rzutują na całe nasze życie. Nowoczesny kryzys dosięga także ojcostwa. Objawy zniewieścienia w salonach piękności dla panów czy wieczny luz bycia „singlem” to tylko najlżejsze przykłady zagubienia prawdziwego ojcostwa. Współczesny ojciec staje przed różnymi poważnymi problemami. To potencjalny ojciec, dotknięty bezpłodnością, który kuszony jest „wyprodukowaniem” swego dziecka „w szkle”; to również ojciec wielodzietnej rodziny tracący pracę i pogrążający się w alkoholizmie; czy wreszcie zmuszony do emigracji zarobkowej – krajowej czy zagranicznej – tata tęskniący za swoimi małymi dziećmi.

 

Co istotne, podstawowe dla antropologii słowo „ojciec” ma nie tylko wymiar psychologiczny czy socjopedagogiczny, ale jest nierozerwalnie związane z naszym życiem religijnym, postawą wiary lub niewiary. Czy po kilku tysiącach lat Biblia – „Księga mówiąca wszystko o Bogu i wszystko o człowieku” – może być podręcznikiem dobrego, świadomego ojcostwa? Co więcej, czy można szukać w niej recept na współczesny kryzys ojcostwa?

 

GDZIE JEST DZIADEK?
Stary Testament używa na oznaczenie ojca hebrajskiego słowa „ab”, żeby wyrazić rozmaite formy więzi. Według Ewangelii Markowej Jezus w najtrudniejszym momencie swego życia wzywa po aramejsku swojego Ojca: „Abba” – Tato, Tatusiu! Tym mianem określa się nie tylko ojca biologicznego, ale również tego, który wychowuje. Ojcostwo jest łaską, ponieważ dzieci są darem Pana (por. Ps 127, 3), który nie staje się udziałem każdego. Ojcostwo obejmuje również potomstwo dzieci: wszyscy potomkowie uznawani są za synów i córki praojca, dlatego pojęcie dziadka jest Biblii obce.

Co ciekawe, we wszystkich kulturach tytuł „ojciec” przyznawany był Bogu, choć Stary Testament relatywnie rzadko nazywa Boga Ojcem. Ludzkie ojcostwo jest odbiciem ojcostwa Boga. Obowiązkiem ojca jest nie tylko wyżywienie i wychowanie dziecka, ale przede wszystkim wprowadzenie go w życie wiary. Ojcu należne są cześć i posłuszeństwo, podkreślone czwartym słowem Dekalogu, ale ma on również biblijny obowiązek niepobudzania do gniewu własnych dzieci – nierozdrażniania ich (zob. Kol 3, 21).

               

PRZEPIS NA OJCA
W Nowym Testamencie – swoistej i niepowtarzalnej biografii Jezusa Chrystusa –  dostrzegamy przede wszystkim wyjątkową więź między Chrystusem a Jego Ojcem w niebie: „Boga nikt nigdy nie widział; ten Jednorodzony Bóg, który jest w łonie Ojca, o Nim pouczył” (J 1, 18). Dlatego Jezus wielokrotnie używa wyrażenia „Ojciec mój”, wskazując na jedyną i specyficzną ojcowsko-synowską więź zachodzącą między Nim a Bogiem. Ojciec Niebieski hojnie obdarza swoje stworzenie miłością, nawet wtedy, gdy ono Go zdradza, buntuje się przeciw Niemu lub sprawia Mu zawód. Przypowieść o miłosiernym ojcu i synach marnotrawnych, zwana „Ewangelią w Ewangelii” (zob. Łk 15, 11-32), jest tego najwyższym wyrazem. Modlitwa, której Jezus uczy swoich uczniów, to właśnie Ojcze nasz. Ukazuje ona w sposób szczególny, jaką wizję Boga miał Jezus, i pozwala uczestniczyć w Jego własnej modlitwie, osadzonej w żydowskiej tradycji modlitewnej.

 

Nowy Testament silnie wiąże obraz ludzkiego ojca z Bogiem Ojcem. W osobie Boga Ojca postrzega Tego, który cieszy się niekwestionowanym autorytetem, a dysponując odpowiednią władzą, używa jej głównie, by doprowadzić do tego, co dobre dla człowieka. Za złe postępowanie słusznie karze, ale za dobre nagradza. Jest blisko swoich dzieci; wsłuchuje się w ich prośby i według swojego ojcowskiego rozeznania spełnia je. Jako posiadający szczególną wiedzę i mądrość, może być dla człowieka wzorem postępowania. Bóg Ojciec – co szczególnie podkreślają Ewangelie oraz listy św. Pawła – roztacza opiekę nad swoimi dziećmi, zajmuje się ich losem, jest ich oparciem. Potrafi być wyrozumiały, miłosierny, potrafi przebaczać.

 

WZORY OJCOSTWA
Karty Pisma Świętego zapełnione są historiami setek ojców. Niektóre z nich są mroczne (por. adhortacja Verbum Domini 42), pełne przemocy i niemoralności, stając się pedagogicznym ostrzeżeniem dla współczesnych ojców (choćby Rdz 9, 18-28). Większość jednak sylwetek ojców przestawionych w Biblii może służyć za wzorzec dla współczesnych.

W przeżywanym Roku Wiary niedościgłym modelem ojcostwa jest Abraham – „ojciec wierzących” i „pionier wiary”. Kiedy powołał go żywy Bóg, Abraham opuścił nie tylko rodzinę i krewnych, ale zerwał również z bogami swego ojca, Teracha (zob.Joz 24, 2). Chrześcijanin widzi w nim tego, który w swym człowieczeństwie potrafił bez reszty otworzyć się na przyszłość określoną w zamyśle Boga i zdając się na Niego, znaleźć rozwiązanie codziennych problemów. Szczególnym ojcem – opiekunem Jezusa – był Józef, człowiek łączący Stary i Nowy Testament, najbardziej zwyczajny ze świętych. Patron rodzin i małżeństw, życia chrześcijańskiego, Kościoła powszechnego jest także specjalnym opiekunem ojców. Uczy ich, jak tęsknić za Bogiem i nie opuszczać Matki Bożej.

Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce. OK