Makowiec babci Basi
Gdy zbliżają się Święta Bożego Narodzenia. Babcia zaprasza do siebie wnuczęta, na wspólne wygniatanie ciasta drożdżowego, a dziadek na robienie maku. I zaczyna się niezwykły spektakl. Czternaście rąk tworzy zawijany przysmak udekorowany śmiechem i cudownym rozgardiaszem, któremu na imię makowiec.
A od czego się zaczyna… Pył przesiewanej mąki unosi się w powietrzu, ucierane żółtka z cukrem częściowo znikają w buziach i nigdy nie wiadomo ile ich jeszcze trzeba dołożyć, drożdże rozpuszczane są w mleku, a masło grzeje się w małych łapkach. Gdy wszystko jest gotowe zaczyna się najlepsza zabawa pod słońcem, czyli godzina walki z ciastem drożdżowym. Tyle powinno trwać jego wyrabianie.
Za to co w środku, czyli nadzienie, odpowiada dziadek Jacek. Mak namoczony wcześniej w mleku i zagotowany jest dwa razy mielony przez specjalne sitko, a później zatapiany w słodkiej mieszance cukrowo-miodowej. A jak do tego zwinne ręce wnucząt dodadzą jeszcze rodzynki, skórkę pomarańczową, migdały i mielone orzechy włoskie, powstanie nadzwyczaj smakowita, choć nieco przypominająca kaszankę, masa.
Znam ten dom, w którym mimo upływu lat, dziadkom wciąż zależy na tym, żeby te dłonie – z roku na rok coraz większe – wspólnie zanurzały się… w rodzinną, makową tradycję.
Jedząc makowiec, przymykam oczy i widzę dom, dzieci, rodzinę, a wszystko tak ulotne…
Ciasto drożdżowe
składniki na trzy strucle
Trzy szklanki mąki pszennej, 200 ml letniego mleka, 200 g ciepłego masła, 6 żółtek, 50 g świeżych drożdży, 6 łyżek cukru, szczypta soli. Wyrabiamy ciasto ręcznie tak długo, aż wszystkie składniki się połączą i będzie odchodziło od ręki i pozostawiamy do wyrośnięcia.
Nadzienie
500 g maku, 200 g cukru, 100 g rodzynków sułtańskich, 50 g posiekanych orzechów włoskich, trzy łychy miodu, około pół szklanki kandyzowanej skórki pomarańczowej, garść sparzonych migdałów i 6 ubitych białek. Uwaga zagotowany mak dokładnie odciskamy, a po zmieleniu szybko łączymy z wcześniej przygotowanym, cukrowo-miodowym, syropem.
Pieczenie
Ciasto podzielić na trzy części i rozwałkować na cienkie prostokątne placki, podsypując mąką. Nałożyć masę makową i zawinąć jak roladę. Makowiec przenieść na posmarowany olejem papier do pieczenia i zawinąć dość szczelnie. Piec przez 30 – 40 minut w 190ºC, aż ciasto będzie złoto-brązowe.
Lukier
1 szklanka cukru pudru i 3-4 łyżki gorącej wody. Jeszcze ciepłe ciasto można polać lukrem i posypać makiem lub/i kandyzowaną skórką pomarańczową.