Pięć niezwykłych darów

Założeniem Boga Stwórcy było, aby ludzie rozmnażali się i czynili sobie ziemię poddaną (Rdz 1, 28). Co to znaczy „odpowiedzialne rodzicielstwo”? To znaczy: w sposób odpowiedzialny, czyli z miłością, przyjąć i starannie wychować każde dziecko, którym Bóg zechce nas obdarzyć. Mówią o tym między innymi słowa przysięgi małżeńskiej.

Odpowiedzialne rodzicielstwo to dbałość o potrzeby duchowe, emocjonalne i materialne naszej pociechy. Każde dziecko przede wszystkim potrzebuje miłości. Chce czuć, że rodzice je kochają, akceptują i nie wyobrażają sobie życia bez niego. Dziecko, które przychodzi do rodziny, jest darem. Każde jest inne – ma inny charakter, inny temperament. My otrzymaliśmy pięć takich niezwykłych darów. Niesamowicie jest patrzeć, jak rozwija się taki maluch. Na początku jest bezbronny i potrzebuje całkowitej uwagi, przede wszystkim swojej mamy. Potem rośnie, uczy się ciągle czegoś nowego. A gdy uda mu się opanować nową umiejętność, cieszy się całym sobą. Oboje z mężem staramy się dać każdemu z naszych dzieci miłość, ciepło, bezpieczeństwo i opiekę. Staramy się pokazywać im piękno świata. Za wszystko dziękować. Cierpienia uczymy zaś ofiarować. Rozmawiamy z naszymi dziećmi, czasem przed czymś je ostrzegamy. Ale zdajemy sobie sprawę, że tylko towarzyszymy im w drodze. Do pewnego stopnia jesteśmy taką cieplarnią, w której one wzrastają. Gdy osiągną swój wiek, będą musiały żyć na własny rachunek.

Joanna Jakubowska, mama pięciorga dzieci

Najobszerniejszym papieskim dokumentem poświęconym małżeństwu i rodzinie nie jest żadna z encyklik ani adhortacji, ale cykl środowych katechez Jana Pawła II z lat 1979-1984.
Papież pracował nad nimi od połowy lat siedemdziesiątych, zabrał ze sobą nawet na konklawe, by w wolnych chwilach dokończyć materiał. Wybór na Stolicę Piotrową na kilka miesięcy oderwał Papieża od ulubionego tematu. W 1979 roku Jan Paweł II powrócił do niego i rozpoczął cykl 130 katechez zatytułowanych „Mężczyzną i niewiastą stworzył ich”. Można bez wątpienia uznać je za przebogate źródło teologii ciała, małżeństwa i rodziny, ale również widzieć w nim genialne podsumowanie kilkusetletniej tradycji humanistycznej i teologicznej Kościoła, a nawet – jak zauważył George Weigel – „coś w rodzaju teologicznej bomby zegarowej, która wybuchnie z dramatycznymi konsekwencjami w trzecim tysiącleciu Kościoła”. I właśnie wybucha na naszych oczach, choćby w cywilizacyjnej walce o „obiektywny porządek moralny” w dziedzinie prokreacji i odpowiedzialnego rodzicielstwa.   

„Wychodząc od tych aspektów wewnątrzosobowych i dołączając do nich «warunki ekonomiczne i społeczne» – «należy uznać, że ci małżonkowie realizują odpowiedzialne rodzicielstwo, którzy kierując się roztropnym namysłem i wielkodusznością, decydują się na przyjęcie liczniejszego potomstwa, albo też, dla ważnych przyczyn i przy poszanowaniu nakazów moralnych, postanawiają okresowo lub nawet na czas nieograniczony, unikać zrodzenia następnego dziecka» (Por. Encyklika «Humanae vitae» 10). Tak więc w pojęciu odpowiedzialnego rodzicielstwa mieści się nie tylko gotowość ograniczania liczebności potomstwa, ale też jego powiększania, wedle wymogów roztropności. W tym świetle centralnym aspektem, w którym sprawę odpowiedzialnego rodzicielstwa należy rozpatrywać i rozstrzygać, pozostaje zawsze «obiektywny porządek moralny, ustanowiony przez Boga, którego to porządku prawdziwym tłumaczem jest prawe sumienie» (Por. Encyklika «Humanae vitae» 10).

Małżonkowie wypełniają w tej dziedzinie swe «obowiązki wobec Boga, wobec siebie samych, rodziny i społeczeństwa, przy należytym zachowaniu porządku rzeczy i hierarchii wartości» (Por. Encyklika «Humanae vitae» 10). Nie może więc być tutaj mowy o dowolności postępowania. Winni natomiast «dostosować swoje postępowanie do planu Boga – Stwórcy» (Por. Encyklika «Humanae vitae» 10)”.

Jan Paweł II, katecheza z dnia 1 sierpnia 1984 r.