Warto zobaczyć
nr 7-8 (73-74) LIPIEC-SIERPIEŃ 2013

Najstarsza kalwaria powstała niedaleko Kordoby (Hiszpania) w latach 1405–1420. Zwyczaj zakładania kalwarii rozpowszechnił się w krajach katolickich w XV wieku.

Małgorzata Wrześniak
współpraca
Małgorzata Galicka

Droga ku górze

Kalwaria – łacińskie calvaria z hebrajskiego golgota, znaczy „czaszka” – to miejsce ukrzyżowania Chrystusa. Nazwa stosowana na określenie miejsca szczególnego kultu Męki Pańskiej. Najstarsza kalwaria powstała niedaleko Kordoby (Hiszpania) w latach 1405–1420. Zwyczaj zakładania kalwarii rozpowszechnił się w krajach katolickich w XV wieku. Pod budowę kalwarii wybierano zwykle teren przypominający topografię Jerozolimy, pagórkowaty, na którym stawiano stacje Męki Pańskiej (kaplice lub kościoły), które pobożnie nawiedzali pielgrzymi. Za nawiedzenie tej zastępczej Jerozolimy można było uzyskać taki sam odpust, jak za odbycie pielgrzymki do Ziemi Świętej.

Początkowo droga krzyżowa składała się z 7 stacji: Ogrójec, Dom Annasza, Dom Kajfasza, Pałac Heroda, Pretorium Piłata, Kalwaria. Ostateczny kształt (14 stacji) uzyskała w XVII wieku dzięki propagatorowi tego nabożeństwa, św. Leonardowi z Porto Maurizio. Na jego prośbę papież Benedykt XIV założył drogę krzyżową w rzymskim Koloseum.

 

W Polsce jest prawie pięćdziesiąt kalwarii. Są to miejsca, o których warto pamiętać podczas wakacyjnych wędrówek.

 

Kalwaria wejherowska Wojewoda malborski Jakub Wejher ufundował ją w 1648 roku w podzięce za ocalenie życia podczas wojny. Trzem tutejszym wzgórzom nadano biblijne nazwy: Syjon, Golgota i Góra Oliwna. Między 26 kaplicami wije się blisko pięć kilometrów ścieżek. Budowana przez stulecia kalwaria znacznie ucierpiała podczas niemieckiej okupacji. Nieustannie odnawiana, jest nazywana kaszubską Jerozolimą.

 

Kalwaria wambierzycka Pierwszy, drewniany kościółek wzniesiono w Wambierzycach w XIII wieku na miejscu cudownych uzdrowień. Od ok. 1680 roku z inicjatywy Daniela von Osterberga rozpoczęto budowę kalwarii. Szczególne wrażenie robią na pielgrzymach wielkie schody łączące rynek z bazyliką. Składają się z 57 stopni symbolizujących liczbę chórów anielskich (9), wiek Chrystusa w chwili ukrzyżowania (33) i wiek Maryi w chwili poczęcia Chrystusa (15).

 

Kalwaria warmińska Kalwarię w Głotowie (miejsce cudu eucharystycznego z XIV wieku) wybudowano w latach 1878–1894. Z braku naturalnych wzniesień postanowiono wykopać wąwóz naśladujący jerozolimską drogę krzyżową. Kroniki podają, że w ciągu 16 lat budowy do tej pracy zgłosiło się ok. 70 tys. mieszkańców Warmii.

 

Kalwaria pakoska Jest drugą kalwarią powstałą na ziemiach polskich (1628 rok). W początkach istnienia, podczas potopu szwedzkiego, znacznie ucierpiała. Tu pochowani są niektórzy polegli konfederaci barscy. W Pakości znajduje się największy w Polsce fragment relikwii Krzyża Świętego, a także słynąca łaskami figura Matki Bożej z potrójną koroną na głowie (na kształt tiary papieskiej) – motyw rzadko spotykany w sztuce sakralnej. Maleńka Pakość szczyciła się prawami miejskimi nadanymi przez Kazimierza Wielkiego. Był to rodzaj wyróżnienia dla twierdzy, której Krzyżacy – jako jedynej na Kujawach – nie potrafili nigdy zdobyć.

 

Kalwaria zebrzydowska To najstarsza i największa polska kalwaria, założona w 1605 roku przez wojewodę krakowskiego Michała Zebrzydowskiego. W 1999 roku została wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Sercem Kalwarii Zebrzydowskiej jest bazylika Matki Bożej Anielskiej. Do cudownego obrazu Maryi często pielgrzymował Jan Paweł II. W skład kompleksu wchodzi kilkadziesiąt obiektów, nawiązujących nazwami i położeniem do topografii starożytnej Jerozolimy. W czasie Wielkiego Postu przybywa tutaj ok. 1,5 mln pielgrzymów.

 

Kalwaria krzeszowska Ta najstarsza śląska kalwaria z XVII wieku jest jedną z nielicznych kompozycji usytuowanych na płaskim terenie, pośród lasów i pól. Trzymetrowe figury z piaskowca tworzą serię 32 stacji kalwaryjskich. Pięciokilometrowa droga krzyżowa zaczyna się i kończy w cysterskim klasztorze w Krzeszowie.  

 

 

 

Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce. OK